Mila na desturi za zamani zimetajwa kuwa moja ya sababu zinazowazuia wanaume wengi kushiriki kikamilifu katika masuala ya afya ya uzazi kwa wenzi wao na watoto. Hii ni pamoja na kushindwa kuwapeleka kliniki, wakiogopa kuchekwa na kudharauliwa na jamii kwa kisingizio cha tamaduni za Kiafrika.
Kutokana na changamoto hizi, serikali imeanzisha mkakati mpya unaolenga kuunda muongozo wa kuwashirikisha wanaume katika kusaidia wenzi wao wakati wa ujauzito na kujifungua. Mpango huu unatarajiwa kupunguza vifo vya mama na mtoto kwa kuwahamasisha wanaume kushiriki katika hatua zote za huduma ya afya ya uzazi.
Akizungumza kuhusu mpango huu, Mratibu kutoka shirika la *Tanzania Men as Equal Partners in Development (TMPID)*, John Komba, alisema kwamba kuna umuhimu mkubwa wa kuwashirikisha wanaume katika kuboresha afya ya uzazi na jinsia. Alieleza kuwa wanaume wengi hawana taarifa za kutosha kuhusu afya ya uzazi, na wamekuwa wakifikiria kwamba ni suala la wanawake pekee, hali ambayo si sahihi.
“Mwanaume ana nafasi muhimu katika kuboresha matumizi ya huduma za afya ya uzazi, kuanzia mimba inapotungwa hadi wakati wa kujifungua. Mila na desturi zimekuwa kikwazo, lakini tunaamini kuwa elimu itasaidia kwa kiasi kikubwa na kupunguza vifo vya mama na mtoto,” alisema Komba.
Kwa upande wake, Desteria Nanyanga, Afisa kutoka Wizara ya Afya, Idara ya Uzazi na Mtoto, alisema kuwa wizara hiyo imeandaa muongozo ambao utatumika katika vituo vya huduma za afya kote nchini. Alisisitiza kuwa wanaume wana wajibu mkubwa wa kushiriki katika kupunguza vifo vya mama na watoto wachanga.
“Ili kufikia malengo ya dunia ya kupunguza vifo, ni muhimu kwa baba kuhakikisha mama anahudhuria kliniki, kujifungua kwenye vituo vya afya, na kumsaidia mama kupeleka mtoto kwenye chanjo baada ya kujifungua. Bila kuelewa vizuri afya ya uzazi, baba ataachwa nyuma, lakini ukweli ni kwamba ana mchango mkubwa katika kuboresha afya ya familia,” alisema Nanyanga.
Akihitimisha mafunzo hayo, Mganga Mkuu wa Mkoa wa Mara, Dk. Zabron Masatu, alisema kuwa ushiriki mdogo wa wanaume katika masuala ya afya ya uzazi ni changamoto kubwa. Hata hivyo, aliweka matumaini kuwa kupitia programu hii, wanaume watatambua majukumu yao na kusaidia kwa kiasi kikubwa kupunguza changamoto zinazowakabili wanawake.
