Micheál Martin awataka nchi, ikiwa ni pamoja na Marekani na Uingereza, kuanza tena kufadhili shirika la msaada la Gaza
Israel inaendesha “kampeni ya kueneza habari za uongo” dhidi ya shirika la Umoja wa Mataifa la wakimbizi wa Kipalestina, UNRWA, Na nchi moja “haipaswi kuruhusiwa kudhoofisha” “jukumu la kuokoa maisha” la shirika hilo katika Ukanda wa Gaza, amesema Tánaiste (Kiongozi).
Akiongea katika mkutano na waandishi wa habari pamoja na kamishna mkuu wa UNRWA Philippe Lazzarini siku ya Alhamisi, Micheál Martin alisisitiza kuwa msaada wa Ireland kwa shirika hilo uliendelea kuwa “thabiti” baada ya tangazo lake kwamba Ireland itatoa €20 milioni kwa Unrwa.
Bwana Martin, Waziri wa Mambo ya Nje, aliwataka nchi ambazo zimezuia ufadhili kwa shirika hilo, ambazo ni pamoja na Marekani, Uingereza na Ujerumani, “kufuta uamuzi huu haraka na kuanza tena kufadhili.”
Unrwa, ambayo inatoa huduma za afya, elimu na huduma nyingine kwa Wapalestina katika Ukanda wa Gaza, Ukingo wa Magharibi na Mashariki ya Kati, kwa sasa inachunguzwa kufuatia madai ya Israel kwamba wafanyakazi wake 12 walihusika katika shambulio la Hamas lililofanyika Oktoba 7 ambalo liliwasha mashambulizi dhidi ya Gaza.
“Nilitiwa wasiwasi sana kwamba wafadhili muhimu wa Unrwa walizuia ufadhili wao kulingana na madai dhidi ya idadi ndogo sana ya wafanyakazi ambao bado hawajathibitishwa,” Bwana Martin alisema, akiongeza kuwa ingekuwa vigumu kuiruhusu Unrwa kudhoofika “wakati kama huu wa hatari.”
Mahakama ya Kimataifa ya Uhalifu imetoa agizo kwa Israel kuwezesha upatikanaji wa misaada ya kibinadamu inayohitajika haraka katika Ukanda wa Gaza, lakini “badala yake, Israel imezindua kampeni ya kueneza habari za uongo dhidi ya Unrwa. Msaada wa kutosha bado hauwafikii raia huko Gaza na hiyo ni dhahiri haiwezekani,” alisema Tánaiste.
Bwana Lazzarini alisema Umoja wa Mataifa kwa sasa unachunguza madai hayo lakini alionya kuwa Unrwa ilikuwa chini ya “tishio la kuwepo.” Alibainisha kuwa mamlaka ya Israeli haikushirikiana kikamilifu na uchunguzi.
Kuvunja Unrwa kutakuwa na athari kubwa, alisema, si tu kwa Wapalestina waliokwama katika Ukanda wa Gaza lakini kwa mamilioni ya Wapalestina wengine katika Mashariki ya Kati ambao wanategemea shirika hilo.
“Kudhoofisha au kuvunja Unrwa pia kutakuwa na athari mbaya katika mradi wowote wa mpito,” Bwana Lazzarini alisema, akiongeza kuwa watoto 500,000 wa umri wa shule ya msingi na sekondari walioachwa wakizidiwa na mshtuko na mgogoro walitegemea msaada wa Unrwa.
“Hiki ni kipindi kibaya zaidi, kichungu, cha kudhofisha kwa sababu hadi siku kutakuwa na makubaliano sahihi ya kisiasa haitakuwa na uwekezaji mkubwa katika Ukanda wa Gaza, ambao umeharibiwa hadi sasa.”
Alisema Unrwa ndiyo shirika pekee linaloweza kutoa huduma kwa kiwango kinachohitajika kwani ilianzishwa kusaidia “moja ya jamii maskini zaidi” katika eneo hilo.
Bwana Lazzarini alisema kuwa ikiwa Unrwa ingeachwa “kutoweka ingekuwa inashikiliwa na wakimbizi wa Kipalestina kwa usaliti na jamii ya kimataifa, kama kutelekezwa na mwishowe kushawishi hamu yao ya kujitawala.”
Akiulizwa ikiwa Ireland itazingatia kuzuia ufadhili kulingana na matokeo ya uchunguzi juu ya kuhusika kwa wafanyakazi wa Unrwa katika mashambulizi ya Hamas, Bwana Martin alisema kuwa Serikali itaangalia matokeo hayo lakini kwamba hakuna mbadala wa Unrwa katika kudumisha huduma za msingi huko Gaza na eneo lote.
“Ni nani atakayewajali watoto wapatao 17,000 ambao wamefiwa na wazazi wao kwa vita hivi au watoto 300,000 ambao hawaendi tena shule,” aliuliza.
“Kuna maneno mengi na kelele, lakini tunahitaji kuchimba kwa kina kujua ukweli. Hii ni ya kutisha, hii ni janga. Woga wangu mkubwa ni kwamba wakati huu wa uhasama kumalizika, ulimwengu unahitaji kuruhusiwa kuingia Gaza kuona kile kilichotokea. Naogopa hatujui uharibifu kamili,” Bwana Martin alisema.
Kuhusu wito uliofanywa na Ireland na Uhispania kwa Mkataba wa Biashara wa Umoja wa Ulaya na Israel kufanyiwa ukaguzi haraka na Tume ya Ulaya, Bwana Martin alisema kuwa Serikali ilikuwa ikifanya kazi na nchi zingine “zenye mawazo kama hayo ndani ya EU” kuhakikisha kuwa majukumu ya haki za binadamu yanazingatiwa.
“Tunaamini vifungu vya haki za binadamu havijatekelezwa na wakati huu wa ukweli Tume ya Ulaya haiwezi kupuuza maswala haya tena,” alisema. “Nadhani ni haki na sahihi kuleta suala hili kwa sababu tunapoweka haki za binadamu katika makubaliano tunapaswa kuzingatia.
Na sio tu nyongeza kwa makubaliano lakini ni sehemumuhimu ya makubaliano kama haya.”