Na Zena Mohamed,Dodoma
WANAHABARI wanawake wamekuwa na mchango mkubwa katika ujenzi wa Taifa kutokana na kujitoa kwa kufanya kazi kwa juhudi kubwa na maarifa ili kuleta tija katika taasisi, taifa na wao wenyewe pia.
Mwanahabari mwanamke anamchango mkubwa katika kuleta maendeleo licha ya kwamba huwa wanakabiliwa na changamoto mbalimbali katika maeneo yao ya kazi jambo ambalo husababisha kutekeleza majukumu yao katika mazingira magumu.
Miongoni mwa changamoto ambazo huwarudisha nyuma wanahabari wanawake wakati wa harakati za utekelezaji wa majukumu yao ni pamoja na unyanyasaji wanaofanyiwa ndani ya vyumba vya habari na sehemu mbalimbali za kazi huku wengine wakishindwa na kuchukua umamuzi wa kuomba kuhama ama kuacha kazi.
Unyanyasaji wa wanahabari wanawake hasa katika nchi za ulimwengu wa tatu umekuwa ukiongezeka mara kwa mara licha ya asasi mbalimbali za kiraia kama Chama cha waandishi wanawake Tanzania (TAMWA),kuchukua jukumu la kutoa elimu kwa wadau ili kukomesha vitendo hivyo ambavyo huwanyima haki ya msingi ya kufanya kazi kwa uhuru mkubwa kunakosababishwa na unyanyasaji wa wanawake kazini.
Kumekuwa na matukio mengi ambayo huripotiwa katika vyombo mbalimbali vya habari hapa nchini kuhusu unyanyasaji unaofanywa sehemu za kazi ambapo wanawake husumbuliwa na mabosi zao lakini kwa waandishi wa habari wanawake imekuwa ngumu taarifa zao kupaa kutokana na wao ndio watoa taarifa za wengine.
Waajiri wengi wanaume muda mwingine huwanyanyasa wanahabari wanawake kwa kuwaomba rushwa ya ngono kabla ya kuwaajiri na wakati mwingine licha ya kuwa na sifa, vigezo na uzoefu wa kazi, mwanamke anaweza kukosa kazi kwa kutokubali kutoa rushwa ya ngono kwa mwajiri huku wengine wakiamua kutoa ili tu kupata kazi kutokana na changamoto walizonazo na kutaka kujikwamua.
Unyanyasaji wa wanahabari wanawake sehemu za kazi umekuwa ukiwaletea madhara mbalimbali wanawake ikiwa ni pamoja na kuathirika kisaikolojia, kutotekeleza majukumu yao kikamilifu na kwa ufanisi, kuambukizwa magonjwa ya zinaa, kuzaa na watu wasiowapenda na kusababisha migogoro isiyoisha kutokana na kukubali bila kuridhika.
Vitendo hivi vya unyanyasaji wa wanawake na wanawake wanahabari kazini vikikomeshwa, itasaidia kujenga Taifa lenye uchumi imara kutokana na mwanamke kuwa na nguvu kubwa katika kufanya kazi kwa bidii na ufanisi lakini pia kujenga jamii huru na yenye usawa katika utekelezaji wa majukumu mbalimbali.
Pamoja na Asasi za Kirai kutoa elimu kwa wadau na waandishi wa habari kuhusu unyanyasaji wa wanawake maeneo ya kazi, sheria ya Ajira na Mahusiano kazini ya mwaka 2004 haijatamka wazi kupinga unyanyasaji huu.
Sheria hiyo sehemu ya pili katika haki za msingi na ulinzi 7(4) inaeleza kuwa Mwajiri yeyote asifanye ubaguzi wa dhahiri au usiokuwa wa dhahiri kwa mwajiriwa, katika sera au mazoea huku ikitaja kwa Mwanamke na Mwanaume, Jinsia na ujauzito pekee.
Sheria haijaeleza wazi kuhusu unyanyasaji unaofanywa kwa wanawake pindi wanapoomba kazi ama unyanyasaji wanaofanyiwa wanawake waliomo katika ajira jambo ambalo ni kikwazo kikubwa kwao kuweza kupigania haki zao.
Tafiti za kina zinaonesha kuwa hali ya unyanyasaji wa kingono makazini kwa wanawawake wenye umri kati ya miaka 25 hadi 35 ni mbaya zaidi ikilinganishwa na wanawake wengine ambapo theluthi mbili ya wanawake hao wamesema kuwa wamewahi kunyanyaswa kingono katika maeneo yao ya kazi.
Uchunguzi uliofanywa na mwandishi wa Makala hii kwa kuwahoji baadhi ya wanahabari wanawake ambao wameajiriwa katika vyombo tofauti vya habari tofauti unaonesha kuwa takribani mwanamke mwanahabari mmoja kati ya 10 amenyanyaswa kingono na mkubwa wake wa kazi ama chanzo cha habari kikiwa ni mwanaume.
Uchunguzi huo unaonesha kuwa baadhi ya wanawake makazini wamekuwa wakitumiwa vibaya kingono katika maeneo yao ya kazi na kufanyiwa utani usiofaa ambapo asilimia 80 ya wanawake hao wanaofanyiwa unyanyasaji huo wa kingono hushindwa kuripoti kwa waajiri wao kwa kuhofia kuharibika uhusiano wao katika mazingira ya kazini.
Katika kuhakikisha unyanyasaji wa wanawake kazini unakoma, Chama cha Waandishi wa Habari Wanawake (TAMWA) kimekuwa kikitoa mafunzo mbalimbali kwa waandishi wa habari ili kuwajengea uwezo wa kuripoti unyanyasaji wanaofanyiwa wanawake kwenye maeneo yao kazi ili kukomesha tabia hizo na kuleta usawa wa kijinsia.
TAMWA imekuwa mstari wa mbele katika kupigania aina zote za unyanysaji unaofanywa kwa wanawake kwa kuamini kwamba, Mwanamke akiachwa huru bila kunyanyaswa ataweza kutekeleza majukumu yake kwa ufanisi kuliko Mwanaume na hivyo kutoa mchango mkubwa wa maendeleo kuanzia ngazi ya familia hadi Taifa .
Hivi karibu TAMWA imetoa mafunzo kwa wanahabari nakuelekeza kufanyika baadhi ya mambo ili kukomesha vitendo vya unyanyasaji wa wahabari wanawake wawapo makazini ambapo imeshauri kila chombo cha habari kuwa na sera inayomlinda mwanahabari mwanamke awapo chumba cha habari ilikuweza kutimiza majukumu yake pasipo kunyanyasika.