Akihiko TANAKA Rais, Shirika la Maendeleo la Kimataifa la Japani (JICA)
* Miaka 70 ya Mchango wa Japani.
Mwaka 2024 ni hatua muhimu kwa Japani, ikiwa ni maadhimisho ya miaka 70 tangu kuanzishwa kwa Msaada wa Maendeleo Rasmi (ODA) mwaka 1954. Katika miongo hii saba, kama mshirika mkubwa duniani, Japani imeendeleza miradi ya ushiriki- ano kwa nchi 190 na mikoa, ikichangia maendeleo yao kiuchumi na kijamii pamoja na amani na ustawi katika jamii za kimataifa.
Mwaka ujao, 2025, kutakuwa na maadhimisho ya miaka 60 ya Programu ya Wakimbizi wa Ushirikia- no wa Japani (JOCV), iliyoanzishwa na JICA mwaka 1965. Zaidi ya watu wanaojitolea 56,000 wamehudumu katika nchi 130. Nchini Tanzania, programu hii ilianza mwaka 1967 na watu wanaojitolea 30 wakiwa wanaz- ingatia katika masuala ya kilimo. Hadi sasa, watu wanaojitolea 1,717 wamechangia katika sekta kama elimu, maendeleo ya maisha, afya ya mama na mtoto, na uzalishaji wa kipato. Tanzania itasherehekea mafanikio ya JOCV mwaka 2027.
Majaribio ya ushirikiano wa kimataifa wa Japani yalianza sambamba na malipo ya fidia ya vita kwa nchi za Asia, kwa lengo la kujenga tena imani ndani ya jamii za kimataifa. Kwa kuanza kwa kutoa mafunzo ya kiufun- di kwa nchi za Asia na kupanua miradi yake ya ushirikiano, Japani imekuwa moja ya washirika wakuu wa maende- leo ya pande mbili duniani.
Shirika la Ushirikiano la Kimataifa la Japani, JICA, linahusika na usimamizi wa ODA ya Japani, likitoa miradi mbalimbali ya ushirikiano, ikiwemo ushirikiano wa fedha na uwekezaji, ushirikiano wa kiufundi, na huduma nyingine ikiwemo misaada ya dharura na kutuma watu wanaojitolea.
Kanuni za Msingi za JICA Kwa ushirikiano na mipango ya ndani ya nchi zinazonufaika, miradi ya ushirikiano ya JICA, kama vile zile za maendeleo ya miundombinu na maendeleo ya rasilimaliwatu, imeweka msingi imara kwa maendeleo yao. Kwa mfano, nchini Thailand, maende- leo ya pwani ya mashariki yaliyosaidi- wa na mikopo ya yen na ushirikiano wa kiufundi wa Japani katika miaka ya 1980 yalivutia sekta ya magari nchini Thailand, ambayo kwa upande wake imehamasisha uzalishaji na biashara katika kanda nzima. Mfano mwingine mkubwa ni ushirikiano wa kilimo wa JICA, ambapo uzalishaji wa mchele katika nchi za Afrika umeongezeka mara mbili na kuboresha usalama wa chakula katika kanda.
Tanzania ni mzalishaji mkuu wa mchele katika nchi za Afrika Mashari- ki, ikiwa na uzalishaji wa tani milioni 3.8 kila mwaka, ikizidi mahitaji ya kanda kwa ajili ya uuzaji nje. Mwaka 2020, Tanzania ilivuna tani milioni 4.5, ikiwa ni kiwango cha juu, kutokana na mvua nzuri.
JICA imesaidia ukuaji huu, kupitia miradi kama TANRICE I na II, ambayo inawafundisha wakulima mbinu bora za kilimo na usimamizi wa mavuno. JICA pia imeboresha mifumo ya umwagiliaji katika mikoa kama Kilimanjaro na Morogoro, kuongeza Rais wa JICA, Bw. Akihiko TANAKA. tija, mapato, na usalama wa chakula kwa wakulima.
Kanuni ya msingi ya JICA ni kuheshimu umiliki na juhudi za kujisa- idia za nchi washirika na kuzingatia ahadi thabiti na mtazamo wa muda mrefu. JICA inathamini sana mwin- giliano wa watu kwa watu, ikileta nguvu kwa pamoja kupitia mazung- umzo, badala ya uhamishaji wa tekno- lojia na maarifa kwa upande mmoja. Mbinu hii imetuwezesha kutoa suluhisho zilizobinafsishwa kwa muk- tadha wa eneo, na kukuza rasilimali- watu muhimu kwa ajili ya ukuaji ende- levu wa nchi. Aidha, imedumisha
Muonekano wa Daraja la Mfugale
(SDGs) ambayo yako katika mwelekeo wa kutimia, na miaka 6 pekee imebaki hadi mwaka wa malen- go, 2030.
Licha ya kukutana na changamoto, Tanzania inaendelea kufanya maende- leo makubwa kuelekea kutimiza Malengo ya Maendeleo Endelevu (SDGs). JICA Tanzania imekuwa mshirika muhimu katika jitihada hizi,
kanuni ya mwongozo inayounga mkono ushirikiano wote wa maende- leo wa Japani. Usalama wa binadamu unahusu hali ambapo watu, kama viumbe binafsi, wako huru kutokana na hofu na upungufu na wanaweza kuishi kwa heshima. Katikati ya migogoro hii inayozidi, watu wengi wanapata usalama wao wa kibinadamu ukitishiwa; haswa, watu walio hatarini katika nchi zinazoendelea ndiyo wana- okumbwa na madhara makubwa zaidi.
Nchini Tanzania, JICA imefanya kazi kuboresha ushiriki wa raia ikiwa ni pamoja na makundi yaliyoko hatarini kupitia kukuza uwezo wa serikali za mitaa. JICA pia imeunga mkono kukuza uwezo wa wakulima binafsi ili kuboresha uzalishaji wa chakula kwa kuzingatia umuhimu wa usalama wa chakula.
Kama shirika la ushirikiano wa maendeleo la Japani, JICA imejizatiti zaidi kuhakikisha usalama wa binada- mu kwa juhudi zake za kupunguza umaskini kupitia ukuaji bora.
Ili kufikia malengo haya, JICA inaendelea kuboresha programu yake ya ushirikiano ili kuhusisha wahusika mbalimbali na kuwezesha kazi za pamoja katika juhudi za maendeleo. Kuna masuala mengi ya maendeleo ambayo bado hayajapatiwa suluhisho, na mengi yao yanabaki bila majibu kamili au wazi. Ugumu wa changamo- to za maendeleo unahitaji suluhisho bunifu zitokazo kwa ushirikiano kati ya sekta ya umma, sekta binafsi, vyuo vikuu, na wahusika wengine. Aidha, si jukumu la nchi zilizoendelea pekee kuongoza mabadiliko ya kimataifa, kwani nchi nyingi zinazoendelea zime- piga hatua kubwa za maendeleo ya
kiuchumi na makampuni yanayozali- wa katika nchi hizo sasa yanajiunga katika soko la kimataifa. Kutokana na hali hii, moja ya funguo muhimu za kuchochea juhudi za kushughulikia masuala ya maendeleo ni kuwa ODA inapaswa kuwa kichocheo cha kushirikiana ili kutumia hekima na teknolojia kutoka kwa sekta hizi tofau- ti. ODA inatarajiwa kuwa na jukumu muhimu katika kutekeleza na kukuza uundaji wa pamoja.
Nchini Tanzania, JICA pia imeshiriki- ana na sekta binafsi za Japani na Tanza- nia ili kutumia ujuzi wao katika kukabiliana na changamoto za maendeleo. JICA pia imeungana na vyuo vikuu katika nchi hizi mbili kushughulikia masuala ya kimataifa kama Nishati Mbadala na Afya Moja kupitia “Ushirikiano wa Sayansi na Teknolojia”.
Kujenga uhusiano wa kuaminiana kupitia mazungumzo endelevu na nchi washirika ili kuunda suluhisho ni utamaduni wa nguvu wa ushirikiano wa Japani, na JICA iko tayari kuende- leza uundaji wa pamoja kwa kutumia utamaduni huu.
Dira ya JICA ni “Kuongoza Dunia kwa Imani”. Ushirikiano wetu wa maende- leo umekuwa ukizingatia usalama wa binadamu, usawa wa ushirikiano, na kumiliki kwa nchi zinazoendelea. Tumejizatiti kuendelea na ushirikiano na nchi zinazoendelea na washirika wa maendeleo wanaoshirikiana mawazo. Katika dunia ya machafuko, ni muhimu kudumisha thamani tunazozi- ona kuwa muhimu, na kwamba tunaji- bu changamoto mpya kwa njia mpya pamoja, kwa kujenga juu ya imani ambayo Japani imejenga kwa miaka mingi.
Bw. ARA Hitoshi, Mwakilishi Mkuu wa JICA na Dkt. Natu E. Mwamba wakisaini Mradi wa Msaada wa Ruzuku kwa ajili ya kukarabati Bandari ya Kigoma.
Kuongoza Dunia kwa Imani uelewa wa pande mbili na imani, na hivyo kuimarisha uhusiano wa pande mbili kati ya nchi washirika za JICA na Japani.
JICA Inasaidia Juhudi za Tanzania za SDGs
Licha ya jitihada kubwa za jamii ya kimataifa, changamoto nyingi za kimataifa bado hazijatatatuliwa. Badala yake, masuala kama mabadi- liko ya tabia nchi, migogoro ya silaha, janga la magonjwa, maafa asilia, mizozo ya kiuchumi, na vitisho vingine vimekuwa magumu na vinahu- siana, na kusababisha migogoro iliyozidi. Ripoti ya UN inaonya kwamba ni asilimia 17 pekee ya malengo ya Maendeleo Endelevu
ikishirikiana kupitia miradi mbalimbali katika maeneo ya “Kukuza nguvu za ukuaji wa uchumi (SDGs1,2,8,14)”, “Maendeleo ya miundombinu inayo- changia maendeleo ya kiuchumi na kijamii (SDGs7,9,11)”, na kuboresha Utawala na Huduma za Umma (SDGs1,3,4,6,16)”.
Kupitia mabadiliko ya hali za kimatai- fa, Serikali ya Japani ilirekebisha Katiba yake ya Ushirikiano wa Maendeleo mwezi Juni 2023 ili kuim- arisha ushirikiano wa maendeleo kwa njia bora na ya kimkakati.
Katika mabadiliko hayo, usalama wa binadamu umejumuishwa kama Usalama wa Binadamu
Kilimo champunga kilichoboreshwa kupitia Mradi wa TANRICE
