SPIKA wa Bunge Job Ndugai,akizungumza wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
Waziri wa Madini Dotto Biteko,akielezea jinsi wizara ilivyojipanga katika kutekeleza majukumu yake wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
Spika Mstaafu wa Bunge Anna Makinda,akizungumza wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
Mwenyekiti wa kamati ya kudumu ya bunge ya Madini na Nishati Danstan Kitandula,akizungumza wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
Naibu katibu Mkuu Chama Cha Mapinduzi CCM Christina Mdeme ,akizungumza wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
Naibu Waziri wa Nishati, Wakili Stephen Byabato,akizungumza wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
Baadgi ya washiriki wakifatilia hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
SPIKA wa Bunge Job Ndugai,akizindua Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
SPIKA wa Bunge Job Ndugai,akionyesha kitabu mara baada ya kuzindua Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia (TEITI) ya mwaka 2018/19 hafla iliyofanyika leo Oktoba 27,2021 jijini Dodoma.
…………………………………………………………
Na.Alex Sonna,Dodoma
SPIKA wa Bunge Job Ndugai ameitaka wizara ya nishati kuhakikisha kunakuwepo na umeme wa uhakika ili kuwezesha sekta ya uchimbaji madini nchini.
Spika Ndugai, amesema hayo leo wakati wa hafla ya utoaji leseni ya uchimbaji mkubwa wa Madini kwa kampuni ya Tembo Nickel Corporation Limited na uzinduzi wa Taarifa ya Uhamasishaji,uwazi na uwajibikaji katika Rasilimali Madini,mafuta na gesi asilia(TEITI) ya mwaka 2018/19.
Ndugai, amesema katika uchimbaji huo mkubwa ni muhimu kuwepo na umeme wa uhakika ili kutokwamisha shughuli hiyo.
“Kukatika kwa umeme kwa saa 10 ni hasara kubwa kwa uwekezaji hivyo wizara mnatakiwa kuhakikisha kuwa umeme unakuwepo wa uhakika sisi kule Kongwa tulishazoea kukaa bila umeme hata siku 10 siyo habari,”amesema Ndugai
Aidha amesema Taifa linakwenda kushuhudia uwekezaji mkubwa utakao liletea fedha nyingi.
” Nimpongeze Mhe. Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania Samia Suluhu Hassan kwa kuweka mazingira mazuri ya kufanikisha uwekezaji huu Mkubwa uwekezaji nchini”amesema Spika Ndugai
Amesema kuwa awali ilikuwa ngumu sana kupitisha bajeti ya wizara ya Nishati na Madini kutokana na imani ya watanzania na wabunge kuwa ndogo sana kwenye sekta hii. Sera zetu huko mwanzo zilikuwa hazitufikishi popote tuliona tunaliwa tu.
”Tunashukuru kwamba sasa tumekuwa na mikataba inayoeleweka, tumetunga sheria zinazoweza kusimamia rasilimali zetu vizuri, tunapeana leseni hadharani tukiwa tunajua nini kinachokwenda kufanyika tukiwa na maoteo ya nini tutakachokwenda kunufaika nacho”amesisitiza
Kwa upande wake Waziri wa Madini Dotto Biteko amesema kuwa Tanzania inatarajia kutengeneza ajira 987 na mapato ya Dola za marekani bilioni 7.54 sawa na fedha za Tanzania takribani Trilioni 17.35 Kutokana na ubia muendelezo na makampuni ya Madini.
Ameeleza kuwa mapato hayo yanatokana na gawio la hisa huru za Serikali, tozo na Kodi mbalimbali zitakazotokana na Madini yatakayozalishwa kwa kipindi chote Cha uhai wa mgodi huo.
“Mafanikio mengine ni pamoja na ujenzi wa kiwanda Cha ubia Cha usafirishaji Madini ya metali (multi-metal Refinery Plant) kinachotarajiwa kujegwa katika wilaya ya kahama, mkoani shinyanga.
Pia, amesema kuwa kiwanda hicho kitahitaji malighafi mbalimbali ikiwa ni pamoja na chokaa,magadi soda,sulphuric acid na hydrochloric acid zitakazochochea kukua na kuanzisha kwa viwanda vya uzalishaji kemikali na kuendelea kufunguliwa kwa migodi mipya ya kuzalisha malighafi hizo.
Waziri Biteko amewataka wananchi kujiandaa kufanya uwekezaji katika sekta mbalimbali zitakazohudumia katika mgodi,na kuwaeleza wawekezaji kuzingatia Sheria,kanuni,taratibu na miongozo inayosimamia sekta ya Madini ikiwemo ushirikishwaji wa watanzania kwenye fursa mbalimbali za kibiashara.
Amesema manufaa mengine ni kukua kwa mchango wa sekta ya Madini katika Pato la Taifa,kuchochea kukua kwa sekta nyingine za uchumi kama vile viwanda,biashara na sekta za kifedha,kuongezeka kwa fedha za kigeni Kutokana na mauzo ya Madini yaliyosafishwa nje ya Nchi,huduma za bima na Sheria Kutokana na kufungamanisha sekta ya Madini na sekta hizo.
“Hadi septemba 2021 leseni hai ambazo zimeshatolewa ni leseni 1,044 za utafutaji wa Madini,lesseni 15 za uchimbaji mkubwa,leseni 161 za uchimbaji wa Kati,leseni 34,000 za uchimbaji mdogo,leseni 1561 za biashara ya Madin.
“Kutolewa kwa leseni hizi ni pamoja na kuendeleza kusimamia shughuli za uchimbaj, ambapo Serikali imeweza kupata mapato zaidi,”amesema Biteko
Naibu katibu Mkuu Chama Cha Mapinduzi CCM Christina Mdeme amesema chama hicho kitaendelea kusimamia utekelezaji wa ilani ya uchaguzi ili kuhakikisha kupitia Wizara ya Madini inatekelezwa ipasavyo.
“Ndugu zangu Madini yetu ni uchumi wetu hivyo tunakila sababu yakuyatunza ili yaendelee kupandisha uchumi wa nchi yetu.
“CCM inaomba tusiruhusu ulasimu katika uwekezaji Kwenye sekta hii kwani uwekezani ni mapato Madini ni utalii ni jukumu letu watanzania kuendelea kuyatunza Madini haya na ni vyema tukaendeela kutoa leseni kubwa na ndogo ili kuweza kuwanufaisha watanzania wengi kwani sekta hii inatoa ajira kwa vijana wengi,”amesema Mdeme.
Mwenyekiti wa kamati ya kudumu ya bunge ya Madini na Nishati Danstan Kitandula amesema jitihada ambazo zimekuwa zikifanywa na Serikali zimewezesha sekta ya Madini kukuwa.
Amesema uzinduzi wa ripoti ya TEITI na utoaji wa leseni kwa kampuni ya TEMBO ni jambo ambalo walilitamani muda mrefu kama kamati na kuona kwamba yale waliyokuwa wanayahitaji katika sekta ya Madini yanakwenda kutekelezwa.
“Hii ilikuwa ndoto yetu kubwa sana kwetu kama kamati ya na kutokana na hili tumefurahi sana sasa tunaamini ndoto zetu zinakwenda kutimia,”amesema
